Sumru » Common Tern » Sterna hirundo
Biyolojik Bilgiler
BOYU | KANAT AÇIKLIĞI | AĞIRLIĞI |
31-35 cm | 82-95 cm | 98-129 g |
Tanımı
Bütün sumrular (Sterninae) martılardan daha zarif ve genellikle de küçüktürler.
Uçarken,uzun ve ince kanatları geriye doğru kıvrılır.
Uçuş anında gövdesi,kanat hareketlerine uyumlu olarak yukarı aşağı oynar.
Gagası ince ve sivri,kuyruğu çatallıdır.Havada asılı durur,başını öne eğerek balık arar.
Suya dalarak yakaladığı canlı balıklarla beslenir.
SUMRU (Sterna Hirundo) :
Bölgedeki en yaygın ve bol bulunan sumrudur.
Üreme giysisinde gagası parlak kırmızı,gaga ucu koyu,alt kısmı beyaz-sırtı gridir.
Bu haliyle renkleri kontrast oluşturur. El telekleri koyu renkli,içtekiler yarı saydam ve beyazdır.
Bu farklılık hem üstten ve hem de alttan görülebilir.
Firar hattı geniş ve dağınıktır.Üreme döneminde ve özellikle iki yaşındaki bireylerin alnı beyaz kalabilir.
Üreme dönemi dışında gaga siyahtır.
Sırtı kahverengiye çalan gençlerin gaga dibi ve bacakları turuncumsu,alnı beyazdır ve kanat önünde,koyu gri,kalın bir şerit bulunur.
Cizimler için:
http://www.birdguides.com/species/species.asp?sp=061057
Habitatı
Deniz seviyesinden 4.000 metreden yüksekliklere kadar uzanan çeşitli kıyı ve iç habitatlar içerisinde bulunur . Düz kaya yüzeyleri, kumlu plajlar, kum tepeleri ve kum atıkları olan seyrek bitki örtüsüne sahip adalarda genellikle yuvalar. Aynı zamanda, nehir kenarları, kıyı lagünleri, tuz bataklıkları, yarımadalar ve çimenlik uçurumlarda kumlu, kayalık veya iyi bitki örtüsü bulunan adalarda yuva yapabilirler. İç kesimlerde de göl kıyılarında, göllerin içindeki ufak adacıklarda, nehir boyunca oluşan yüksek kayalıklar da dahil olmak üzere benzer yaşam alanlarında yuva yaptıkları görülmektedir. Ayrıca bataklıklar, göletler ve otsu alanlarda da yuva yaptıkları görülmektedir.
Üreme mevsimi dışındaki zamanlarda da yuva için istek duyduğu araziye benzer alanlarda bulunmaktadır. Limanlarda, iskeleler, plajlarda ve lagün, nehir, göl, bataklık gibi sulak alanlarında durabilir. Genellikle deniz kenarı, denize dökülen nehir ağızlarında avlanmaktadır.Göllerde, göletlerde veya nehirler gibi tatlı suda da beslenir.
Yayılışı
Oldukça Geniş alana yayılım gösteren Sumru, bir kemer şeklinde bölge olarak Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'da yayılım gösterir. Popülasyonunun çok az bir kısmı yerli, çoğunluğu ise göçmendir. Üreme amaçlı bulunduğu boylamda kuzey göç eder, burada ürer ve tekrar güneye kışlama alanlarına inerler.
Ülkemizde ise, çok büyük bir alanda yayılım gösterir. Ülkemize üreme amaçlı veya daha kuzeye üreme amacıyla göç eden bireyler görülebilir. Ülkemizde yüksek kesimlerde çok nadir olmakla birlikte hemen hemen her bölgede görülebilir, özellikle sulak alan çevrelerinde görme olasılığı çok yüksektir.
Yayılım haritasına detaylı bir biçimde şu adresten bakılabilir.
http://www.xeno-canto.org/species/Sterna-hirundo
Beslenme
Diğer sumru türlerinde olduğu gibi sumru da sulak alanlarda beslenen bir türdür. Avını ya su yüzeyinde dalgalı bir biçimde uçarak toplar veya su yüzeyine dalış yaparak yakalar. Dalış için avlanmadan önce besinin bol bulunduğu sulak alana gelerek, hovering dediğimiz harelet olan sabit bir noktada kanatlarını çırparak durur ve dikkatli bir biçimde sudaki avını arar. Avını bulduktan sonra o noktaya doğru hızlıca dalış yaparak avını yakalar.
Diğer türlerde de görülen av çalma hareketini sumrularda yapar. Bir başka sumrunun yakalamış olduğu avıda çalmak için uğraşır.
Bu türün toplu olarak avlandığıda görülmüştür. Bazı balıkların oluşturmuş olduğu
sürülere 1000'den fazla bireyin aynı anda beslenme hareketi yaptıklarıda bilinmektedir.
Biyolojisi
Deniz kıyısı,göller ve akarsu kenarlarında yuva yapar.Büyük koloniler oluşturur.
Denizkırlangiçları koloniler halinde ürerler ve rahatsız edilmedikleri yuvalama bölgelerine ihtiyaç duyarlar.
Ancak turistlerin onların üreme dönemlerinde kıyıları işgal etmeleri ile gün geçtikçe üremeleri zorlaşmaktadır.
Ancak nesillerinin devamı için yuvalama bölgelerinin sıkı şekilde korunması gerekmektedir.
Kıyıya bağlanmış salları da ,yaban hayvanlarından uzak olduğu için yuvalama alanı olarak kabul edeceklerinden,bu şekilde suni yuvalama bölgeleri de yapılarak ,nesillerinin devamı sağlanabilir.
Bildirilen en uzun yaşayan Sumru yakalandığında 25 yıl 1 ay lıktı ve tekrar salıverildi.
www.natur-lexikon.com/Texte/HWG/001/00045/HWG00045.html
çeviri:Emine Nurhan Tekin
Göçü
Popülasyonunun büyük bir kısmı göç eden bireylerden oluşmakla birlikte, yılın her zamanın aynı bölgede kalan bireylerde mevcuttur. Kış aylarını güneyde geçiren bireyler Nisan-Haziran ayları olan üreme zamanına ulaşmak için kuzeye göç ederler.
Popülasyonu
Zarif denizkırlangıçları martılarla akrabadır.
Almanya 'da halen altı türü gözlemlense de ,hepsinin nesli risk altındadır.
Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika bulunur. Kışları daha çok güneyde bulunur sahil boyunca ve iç kesimlerde, Güney Amerika da Falkland Adaları (Malvinas Adaları) ve sahil boyunca Afrika hariç Kuzey, karar da - Arap Yarımadası ve bütün Hindistan sahilinde, ve sahil boyunca Doğu Asya ve Avustralya (Yeni Zelanda hariç) da görülebilmektedir.
http://www.birdlife.org/datazone/speciesfactsheet.php?id=3270
Davranışları
Davranışları bilgisi bulunamadı
Yerel Adlar
Balıkçın , deniz kırlangıcı (Kazım Çapacı)
Ses-Ötüşü
Sesi tiz ve keskindir.''kiiiirri-kiiya-ya da ki-ki-kire.''..ve uzatılmış bir ''kerrr..''
Ayırıcı Tanı
Ayırıcı Tanı bilgisi bulunamadı
Kaynaklar
http://datazone.birdlife.org/species/factsheet/common-tern-sterna-hirundo
http://www.arkive.org/common-tern/sterna-hirundo/
http://www.xeno-canto.org/species/Sterna-hirundo