Kara Leylek
Aralık 3, 2022
Angıt
Aralık 3, 2022
parallax background

Kaşıkçı


T.C. İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği


Kaşıkçı » Eurasian Spoonbill » Platalea leucorodia 

Biyolojik Bilgiler

BOYU

KANAT AÇIKLIĞI

AĞIRLIĞI

80-90 cm

115-130 cm

1200-1700 g

Tanımı

Balıkçıl boyudadır. Tüyleri bembeyaz, kendisine has gagası kaşık şeklindedir. Sarı gaga ucu ve siyah bacaklarıyla Afrika kaşıkçısından ayrılır. Erişkinin ensesinde süs tüyleri ve saı boyun bandı kışın kaybolur. Gencinin gagası ve bacakları soluk pempemsi, kanat ucu siyahtır. Uçarken boynunu ileri uzatır, kanatlarını hızlı ve yukarı aşağıya fazla oynatmadan çırpar, arada kısa kısa süzülür. Genellikle sıralı şekilde uçan küçük sürüler oluşturur. Sürü halinde yemlenirken balıkçılların aksine birbirine yakın dururlar.

Habitatı

Kaşıkçı, su basmış topraklar, nehirler ve bataklıklar gibi çok geniş sulak alanların yanı sıra büyük su yollarını da sık sık ziyaret eder. Kışlama alanlarında, korunaklı kıyı habitatlarında, derelerde, deltalarda, haliçlerde ve kıyı lagünlerinde de bulunur. Adalarda, bazen kıyılarda, ancak çoğunlukla göllerin ve nehirlerin yakınında yuva yapar. Seyrek çalılar ve ağaçların bulunduğu sazlıklara veya ortaya çıkan kalın bitki örtüsüne yerleşir.

Yayılışı

Kısmen göçmendir. Bölgenin büyük kısmında, göç sırasında görülür. Arabistan'ın doğusunda nadirdir. Kışları Türkiye'nin güneyinden İran'ın güneyine kadar olan alanda geçirir. Ürdün'de nadirdir.

Ülkemizde Marmara, Ege, Batı Karadeniz ve Doğu Anadolu'da lokal olarak görülebilir. Göksu Deltası'nda az miktarda kışladıkları tespit edilmiştir. Muhtemel üreme alanları Marmara ve Ege kıyılarındaki sulak alanlardır.

Beslenme

Beslenirken gagasını suyun içinde gezdirerek kafasını sürekli olarak sağa ,sola oynatır. Gagasının kaşık kısmında papillae olarak adlandırılan birçok vibrasyon algılayıcı bulunmaktadır. Bu sayede balçık, kum vs gibi ortamlarda bile avını hisseder. Bu özelliği sayesinde gece de avlanabilir.

Uzun gagasıyla yakaladığı besinleri yutabilmek için havaya atıp tekrar havada yakalar.Bu davranış ibibik gibi bazı başka türlerdede görünür."*

Başlıca besinleri böcekler, küçük balıklar,iribaşlardır.

*Sn.Ömer Furtun'un gözlem ve araştırmalarından bulduğu bilgiler için teşekkür ederim.

Biyolojisi

Kaşıkçılar, büyük monospesifik kolonilerde, ağaçlarda veya çalılarda veya alçak bitki örtüsünde veya koloni bir adadaysa yerde yuva yapar. Yuvalar suya yakın veya suyun üzerindedir.

Kaşıkçı kuşları tek eşlidir ve kolonide çiftler oluşur. Erkek önce gelir ve rakiplerine karşı savunduğu küçük bir bölge kurar. Daha sonra kanat çırparak, baş ve boynu uzatılmış, kovalar ve kuşun gagasını açıp kapadığı bazı tehdit görüntülerini gözlemleyebiliriz. Üreme mevsimi menzile göre değişir ve bazı bölgelerdeki su seviyesine bağlıdır.

Kaşıkçı, monospesifik kolonilerde yuva yapar. Yuvanın yapımına iki yetişkin katılır, ancak erkek tarafından getirilen malzemelerle inşa eden özellikle dişidir. Dallar, ince dallar, sazlar veya çim saplarından oluşan ve çim ve yapraklarla kaplı bir platformdur. Adalarda yere yerleştirilir, ancak anakarada genellikle yerden yaklaşık 5 metre yükseklikte bir ağaç veya çalıda bulunur. Dişi 3-4 yumurta bırakır. Kuluçka her iki yetişkin tarafından paylaşılarak 24-25 gün sürer. Doğumda civcivler dağınık beyaz tüylerle kaplıdır. Sadece düzleştirilmiş gagalarla doğarlar ve oldukça kısa, yumuşak ve etli gagaları vardır. 9 gün sonra düzleşmeye başlar ve iki haftalık yetişkinlerinkine benzer.

Yavrular doğumdan 45-50 gün sonra yuvayı terk ederler. Yaklaşık 3 veya 4 yaşlarında cinsel olarak olgunlaşacaklar.

Göçü

Göçü bilgisi bulunamadı

Popülasyonu

Kaşıkçı popülasyonları şu anda küresel olarak tehdit altında değildir, ancak türler rahatsızlıklara, kirliliğe, sulak alanların drenajına ve Avrupa'dan üreme alanlarının daralmasına karşı savunmasızdır.

Ancak bu kuş, yelpazesinin çeşitli yerlerinde hala oldukça yaygın ve yaygındır.

Türkiye'deki popülasyonu 500-3000 ,Rusya'da 2300-2800 diğer

Avrupa ülkelerinde 2600-3200 tahmin edilmektedir.

Davranışları

Kaşıkçı, gagası yarı açık ve kısmen su altında, sığ suda yavaşça yürüyerek yiyecek arıyor. Avlar dokunarak tespit edilir. Kuş suda başını ve gagasını yana doğru hareket ettirirken gaga hızla ve dönüşümlü olarak açılıp kapanır. Bu, birkaç küçük avı yakalamayı mümkün kılar. Kaşıkçı kuşları genellikle küçük gruplar halinde beslenir, suda birbirine yakın yürür ve balıkçılığı daha verimli hale getirir. Avrasya Kaşıkçı, yetişkin su böcekleri ve larvalarının yanı sıra kabuklular, yumuşakçalar, amfibiler ve küçük balıklar gibi birçok küçük suda yaşayan hayvanlarla da beslenir. Bazen deniz yosunu yenir. Bu türler kısmen gececi olabilir. Ağaçlarda ama bazen yer seviyesinde uyurlar.

Beslenme ve dinlenmenin yanı sıra, kaşık gagaları tüylerine eğilimlidir ve grupların tüylerini temizleyip temizlediklerini görmek alışılmadık bir durum değildir.

Yerel Adlar

Kaşıkçıl, Kepçecil,kepçel.**

Ses-Ötüşü

Üreme alanlarında homurtuya benzer sesler çıkarır.

Ayırıcı Tanı

Üç alt tür vardır:

Pl leucorodia: Güney İspanya, Hollanda ve Güneydoğu Avrupa'da, C ve E Asya'nın doğusunda, Batı Basra Körfezi'nin güneyinde, Hindistan ve Sri Lanka'da bulunur. Batı ve Doğu Afrika ve Güneydoğu Çin'de kışlar.

Pl balsaci: - daha küçük ve siyah bir banknotu var. Boyun tabanının bileziği eksik. Moritanya kıyılarındaki adalarda bulunur.

Pl archeri: Kaşıkçıdan daha küçüktür. Kızıldeniz kıyılarında ve Somali'de bulunur.

Kaynaklar

http://www.birdguides.com/html/vidlib/species/Platalea_leucorodia.htm

http://blx1.bto.org/birdfacts/results/bob1440.htm

http://www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/canlilar/TR_tur_listesi/liste_kuslar.htm

**http://www.kazimcapaci.com/kusadlari.htm

Türkiye ve Ortadoğunun kuşları

oiseaux-bird