Saksağan

Saksağan » Eurasian Magpie » Pica pica

Biyolojik Bilgiler

Tanımı

Ötücü kuşlar takımının Kargagiller ailesinin Sakasağanlar türüne ait bir kuştur.

Kafası,boynu ve göğüs kısmı menekşe rengi ve parlak yeşil tüylerle kaplı parlak siyah renktedir.

Karın ve omuz kısmı beyaz renkte; kanatları mor veya yeşil parlaklıklarla bezenmiş koyu siyah ve kanat primerleri beyaz renktedir.

Kuyruğu yeşil veya daha farklı yanardönerli renklerle kaplı koyu siyahtır; gaga ve bacaklar tamamen siyahtır. Kuyruk sokumu ve kıçı siyahtır.

Erkekler dişilere göre daha büyüktür.

Genç bireylerin renkleri yetişkinlerle benzerdir ancak parlak renkler daha az gözükmektedir.

Uçarken kanat çırpışı güçlü ve hızlıdır.

Habitatı

Tarım alanları ile seyrek ağaçlı alanlar ve çalılıklarda yaşar.Erginler yılın büyük bir kısmında çiftler halinde yaşar ve geceleri sık çalılıklarda geçirir. Türkiye'de hemen hemen her türlü ortamda karşılaşiılmaktadır. Başlıca habitatları ormanlar, bozkırlar, parklar ve bahçelerdir.

Çöplüklerde de bolca bulunmaktadırlar.

Yayılışı

Yerel adları: Sakça(Nevşehir)

Beslenme

Omnivore beslenme özelliği gösterir.

Başlıca besinleri böcekler, diğer kuşların yumurtaları,kuş yavruları, tohumlar ,meyveler ve çöplüklerdeki yiyecek atıkları.

Sığırların sırtlarındaki kene ve böceklerle de beslendikleri görülmüştür.

Biyolojisi

Ağaç tepelerine yakın dallarda,elektrik ve telefon direklerinin konsollarında çalı-çırpıdan oluşturdukları yuvaya dişi 4-7 yumurta bırakır ve 22-24 gün kuluçkaya yatar.

Yavrular 22-24 gün yuvada kalır.

Göçü

Genelde uzun göçler yapmamaktadır.

Mevsimsel koşullara göre yüksek ve soğuk yerlerle- alçak ve sıcak yerler arasında göç yaptığı gözlemlenmiştir.

Popülasyonu

Net bir sayı bilinmemektedir.

Ancak tüm Avrupa kıtasında aşırı derecede çoğaldıkları,

hatta bazı ülkelerde nüfuslarının kontrol altına alınması için avcılara vurulan kuş başına ödül verildiği bilinmektedir.(örneğin :Kıbrıs)

Davranışları

Üreme dönemi dışında gayet sosyal bir canlıdır.Özellikle beslenme zamanlarında diğer saksağanlarla beraber yiyecek ararlar.

Bölgelerini diğer türlerden toplu hareket ederek korurlar.

Adı hırsızlıkla anılan bir canlıdır.

Çevresinde gördüğü elbiseleri, metal eşyaları, mutfak eşyalarını vb. çalarak yuvasına götürdüğü bilinmektedir.

Küçük kuşların yumurta ve yavrularına da zarar verir. Ekili alanlara (bostanlar gibi ) da zararı çoktur.

Yerel Adlar

Saksağan-sakarof,seksek,yumurtacı / Denizli ( wolfkenan )

aho (diyarbakır ağzı), akko, akku, alakarga, alagabak, alakabak, alan kese, ala sahça, ala sakça, cakak, cakcağan, cakcan, calağan, cebik, culha kuşu, culka kuşu, çakıncık, çiha (Rize),

gacak, garrak, gecele, gızık, kacele, kaç kaç, kaçkaça, kaç kaçan, kanber, karrak, kazmalı, kecele, keleker, kel karga, kıjik, sabuncu, sabuncu kargası, sağrak, sağsak, saplı karga, sasak, sasan, tava sapı, saplıca karga (Bilecik) Kazım Çapacı

Ses-Ötüşü

Kaba bir ötüşü vardır.

Tipik sesi gür, sert ve tekrarlıdır, gıdıklamaya benzer.

Ara sıra alakarganın taklidini de yapar. İlkbaharda kur sırasında melodik sesler çıkarabilir: "çak-çak".

Ayırıcı Tanı

Ayırıcı Tanı bilgisi bulunamadı

Kaynaklar

-The British Trust for Ornithology web sayfası

-The Complete Guide to The Birds Of Europe-Princeton University Press

-Yard.Doç. Dr. Zeynel Arslangündoğdu

-Türkiyeve Avrupanın Kuşları

-Kuş Gözlemcisinin Cep kitabı