Büyük ak balıkçıl » Great Egret » Ardea alba
Biyolojik Bilgiler
BOYU |
KANAT AÇIKLIĞI |
AĞIRLIĞI |
85-100 cm |
145-170 cm |
1000-1500 g |
Tanımı
Çok iri bir balıkçıldır, 85-102 cm olan boyunun sadece 40-45
cmlik kısmını vücudu oluşturur.
Genelde erkekleri dişilerinden daha büyüktür. Cinsler
birbirine benzer.
Omuzları ve boynu köşeli, gagası uzun ve kama biçimindedir.
Bütün yıl boyunca hep beyazdır.
Mevsimsel değişiklikler omuz tüyleri ve tüysüz bölümlerin
renkleri ile sınırlıdır. Gagası genellikle sarıdır ancak ilkbaharda siyah olur.
Siyahımsı bacaklarının üst tarafı açık sarıdır, ilkbaharda kırmızımsı hale
gelir.
Üreme döneminde yüzdeki renkler parlaklaşır. Üreme süs
tüyleri sırtının alt tarafı üzerinde süslü bir yelpaze oluşturacak şekilde
genişler.
Uzaktan Küçük ak balıkçıl ile karıştırılabilir. Fakat Küçük ak
balıkçıldan, daha büyük ve yılana benzer boynu ve daha dar olan kanatları ile
orantısal olarak daha ince olmasının yanısıra siyah ayakları ve, üreme
mevsiminin başı dışında, sarı gagaları ile ayrılırlar. .
Habitatı
Batı Palearktik bölgenin batısını kapsamayan, genellikle
kıtasal iklimin hakim olduğu, sıcak orta ve aşağı paralellerde yaşar. Bazen
kısa dönemler için soğuk hatta buzlu koşulları dayanabilir fakat kuzey ve kutup
bölgelerinden uzak durur.
Yaşama alanları çoğunlukla büyük sulak araziler ve alçak
bölgelerdeki tatlı su kenarları ile sınırlıdır ancak 1800 m yükseklikte dağlık
arazide yuvaladıklarına dair kayıtlar da mevcuttur. Sulak ya da bazen kuru
çayırlarda, bataklıklarda, çöküntülerde, su basmış alanlarda, kuruyan
göletlerde ve ırmakların, kopuk nehir boylarının, nehirlerin ve göllerin
kenarlarında, bazen de sulu tarım alanlarında ve pirinç tarlalarında ve
özelliklede kış aylarında sığ nehir ağızlarında ya da kıyı sularında
beslenirler.
Genellikle büyük bir alan kaplayan ulaşılması güç yoğun sazlıkların
ya da diğer uzun su bitkilerinin yetiştiği alanlarda ama bazen de sepetçi
söğütlerinin, iğde ağaçlarının ve başka çalılıkların,bodur ağaçların yetiştiği
yerlerde ürerler. Suya yakın yerlere yuvalarlar.
Tehlikelere karşı tetiktedir ve normalde yaklaşan olası
tehlikeyi kolayca göremeyeceği yerlerden sakınır. Uçarken yerdeki tehlikeyi
fark ettiği anda birden yükselir.
Su içinde ve dışında kolaylıkla yürür ama yuvasından ya da
geceleyeceği yerden uzakta çok seyrek konar. Rahat bir uçuşu vardır ve beslenme
alanı ve yuvası arasında yapacağı 10-15 km yi bulabilen yolculularda havada
oldukça yüksek irtifalara çıkabilir.
Yayılışı
Ureyen yetişkinlerin asıl olarak şapka yapımında kullanılmak
üzere öldürülmesi sonucu hem yayılma alanı hem de sayı olarak 19.yy sonu ve
20.yy başında azalma göstermişlerdir. Koruma programları sayesinde sayılarında
artış olmuş olsa da uygun doğal yaşam alanlarının kurutulması sonucu hala
tehdit altındadırlar.
Ulkemizde Batı Karadeniz kıyılarında, Trakya’da, Ege
bölgesinde ve Adana civarında kış aylarında görülür. Diger bölgelerde ise
ilkbahar ve sonbahar göçleri sırasında rastlamak mümkündür.
Beslenme
Yağmur mevsiminde asıl besin kaynakları balık ve suda
yaşayan böcekler, kurak mevsimlerde ise genellikle küçük memeliler ve karada
yaşayan böceklerdir. Kertenkeleleri, yumuşakcaları ve yavru kuşları yedikleri
de belirlenmiştir. S
Sığ sularda avlanırken değişik yöntemler kullanır; vücudunu
yatay tutarak yavaş ve ağır adımlarla yürürken durup ve avlarını yakalamayı
denerler ya da boynu dik ileri doğru eğilir ve avın yakalayabileceği mesafeye
kadar gelmesini bekler. Suyun yürünmeyecek kadar derin olduğu yerlerde ise başı
ve boynu yere doğru eğik bir şekilde su kenarında durur, avını gördüğü zaman
havalanır ve uçarak avına su içinde saldırır. Genellikle gündüzleri ve münferit
avlanır.
Biyolojisi
Yumurtalar değişkenlik gösterebilir ama soluk mavi ve
genellikle iğbiçimlidirler. Yılda bir kere yumurtalarlar. Yumurtlama büyük
ihtimalle iki gün ara ile olur.
Kuluçka süresi 25-26 gündür. Bu sure içinde hem dişi hem de
erkek birey kuluçkaya yatar. Kuluçkalama genellikle birinci yumurtada baçlar
ancak üçüncü yumurtaya kadar düzenli olmayabilir. Yavruların yumurtadan çıkması
eşzamanlı değildir.
Her iki ebeveyn de yavrulara bakar. Genç birey anne babasının
gagasını tutup çekiştirerek onların kusmasını sağlar. Büyük gruplarda yavrular
20 günü aştıklarında yuvadan yuvaya dolaşabilrier.
Yavruların tamemen gelişmeleri 42 gün kadar surer. Sonbahar
göçüne kadar ebeveynleri ile kalırlar.
Genç bireyler iki yaşına geldiğinde ürerler..
Göçü
Göçü bilgisi bulunamadı
Popülasyonu
Popülasyonu bilgisi bulunamadı
Davranışları
Hem tek başlarına hem de diğer bireylerle beraber
olabilirler. Bütün yıl boyunca genellikle yalnız beslendikleri gibi 3-15
bireyden oluşan küçük dağınık gruplar halinde de beslenebilrier. Kuluçkadan
sonra, bazen göçe de beraber çıkan küçük aile sürüleri oluştururlar. Yaygın
oldukları yerlerde daha büyük gruplar da gözlenmiştir. Pek çok yerde
kışladıkları yerlerde sürüler hiçbir zaman tamamen ayrılmazlar; beslenmek için
ayrılır gecelemek için bir araya gelirler.
Tek eşlidirler. Her iki cinste genç bireylerin bakımıyla
ilgilenir, aileler yavrular büyüdükten sonra bir arada kalır.
Ureme döneminde tek başlarına ya da gruplar halinde
olabilirler. Büyük ak balikçıllar sazlıklarda yuva yaparlar. Çoğu zaman
birbirlerinden yüzlerce metre uzakta yuvalarlar ancak 2-3 yuvanın neredeyse
biribirne değecek kadar yakın olduğu durumlar da gözlenmiştir.
Uçuş esnasında boynu derin şekilde kıvrık ve köşelidir.
Kanatlarını yavaş vurur ve bacaklarını arkaya uzatır.
Yerel Adlar
Yerel Adlar bilgisi bulunamadı
Ses-Ötüşü
genelde sessizdirler. Sürü içinde üreme döneminde kısa ve
ardarda keskin 'kruak' sesi çıkarırlar.
Ayırıcı Tanı
Ayırıcı Tanı bilgisi bulunamadı
Kaynaklar
http://med.ege.edu.tr/capaci/birds01.htm
The Birds of the Western Palearctic
Collins Pocket Guide BIRDS of Briatin & Europe