Ketenkuşu

Ketenkuşu » Common Linnet » Linaria cannabina

Biyolojik Bilgiler

Tanımı

Çatal kuyruklu, kanatları ve kuyruğu beyaz çizgilidir, bu çizgiler açık kanatlar üzerinde açık renk geniş bir panel oluşturur. Kuyruğunun her iki yanında da beyaz leke vardır. Gagası ve ayakları gridir/boynuz rendidir.

Erkeğin başı gri kahverengi, alnı ve göğsü kırmızı, karın ve kuyruk sokumu beyazdır. Yaz giysisinde alın ve göğüs daha kırmızılaşır-pembeleşir. Sırtı desensiz kızıl-kahverengidir, siyahımsı kanadında beyaz panel vardır.

Dişisi zencefil rengi-kahverengidir, sırtı kahverengi ve hafif çizgili, göğsü sarımsı kahverengi ve ince çizgili, gözünün üstünde ve altında açık renk ince bir izin yer aldığı başı grimsi-kahverengi, yanak lekesi ise açık renktir. Kanat ve kuyruk tüylerinde ki beyazlık daha soluktur.

Üreme döneminde erkeğin başının üstü ve ğöğsü kıpkırmızıdır. Esaret altında başındaki kırmızı rengi muhafaza edemez.

Habitatı

Diğer ispinoz türleri kadar akrobatik olmadıkları için özellikle kışları ağaçlık ya da fundalıklarda, açık arazilerin dışında genellikle alçak çalılıklar, sık otluklarda, bol ağaçlı düzlüklerde, etrafı çitle çevrili tarım alanlarında yaşar. Ayrıca bayırlarda, park ve bahçelerde ve yoğun bitki örtüsünün bulunduğu mezarlıklarda da rastlanır.

Yayılışı

Ülkemizde uygun ortam bulduğu her yerde yaşar.

Beslenme

Ana besinleri bitki tohumlarıdır. Fakat diğer ispinozlarla karşılaştırılınca en çok omurgasız ve böcek yiyen türdür. Yetişkinler bitki taneleri, yabani hindiba, diken ve ara sıra yeşil filizleri tercih ederler. Yiyecek diyetleri sürekli olarak bitkiden tohuma değişerek sürer. Kışları diğer ispinozlarla birlikte kalabalık sürüler oluştururlar ve daha çok yerde ve alçak çalılarda beslenirler.

Biyolojisi

Mart sonundan Ağustos ortasına kadar, yılda iki defa üreyebilirler. Yuvalarını sık ağaçlara, genç ağaçların kıyılarındaki sık dallara, özellikle dikenli armuda yapar. Yoğun bitki bulunan mezarlıkları da tercih ederler.Genellikle teş eşlidir.

Yuva iki günde dişi kus tarafından yapılır.Bu sırada erkekte sürekli refakat eder.Bu kus hemen bütün sezon çiftleşir.Çalılıklara yuva yapar.Yumurta şayisi 4-7 olup,kuluçka süresi 11-13 gündür. Kuluçkaya erkek ve dişi nöbetleşe yatarlar.

Keten kuşları, uzun kuyruklu olup 13 cm uzunluğunda bir boya sahiptirler.

Göçü

Yerli bir kuştur kışın sürüler halinde gezer.

Popülasyonu

Dünyada oldukça yaygın bir tür, erişkin üreme alanı geniş (10.900.000 km 2 ) olup sayıları azalma eğilimi göstersede Cari IUCN Kırmızı Liste kategorisi düşük riskli.

Ketenkuşu düşüşün ana nedeni herbisit ve gübre kullanımı dahil tarım uygulamalarında değişikliklerin yoğunlaşması ve çiftlik uzmanlaşma nedeniyle çiftlik çeşitliliğin azalması ve bitkileri ekiminin sonbahardan ziyade baharda olduğu düşünülmektedir.. Buna ek olarak, uygun bir yuvalama alanı çit, maki ve çalılık kaldırma, aşırı gayretli çit kesme ve aşırı otlatma sonucuda türün azalmasına neden olmaktadır.

Davranışları

Dişi ve erkek, birbirlerine son derece bağlıdır. Sosyal, neşeli ama sinirli de sayılabilecek bir ispinozdur. Kisin küçük gruplar oluşturarak özellikle Florya,Saka,Kiraz kuşu ve diğer tanecil kuşların bulunduğu sürülere katılırlar.

Yerel Adlar

Fanyata kuşun bilinen diğer ismidir.

Ses-Ötüşü

Sesi hafif, cıvıltılı ve dedikodu içeren bir ‘tit-iit’ ya da ‘tiç-iç-iç’; sık sık bir ‘huuiit’. Ötüşü müzikal, değişken ve takırdamalı şakımalardan ibarettir.

Ayırıcı Tanı

Diğer türlerle pek karışmasada dişi bireyleri kışın ayrt etmede dikkatli olunmalıdır.

Kaynaklar

http://www.arkive.org/species/ARK/birds/Carduelis_cannabina/more_info.html

http://my.ort.org.il/holon/birds/bl9.html

http://med.ege.edu.tr/capaci/keten.htm

http://www.birdlife.org/datazone/speciesfactsheet.php?id=8836

Kuş gözlemcisinin cep kitabı/ Peter Hayman & Rob Hume