Serçe

Serçe » House Sparrow » Passer domesticus

Biyolojik Bilgiler

Tanımı

Kuşlar (Aves) sınıfının, ötücü kuşlar (Passeriformes) takımının dokumacıkuşugiller (Placeidae) familyasındandır.

İng. House sparrow

Fr. Moineau domestique

Serçede her iki cins de siyah çizgili kahverengi bir sırta sahiptir. Erkekler ve dişiler birbirinden kolayca ayırd edilir. Erkeklerin siyah bir önlüğü, yan tarafları kestane rengi olan gri bir tacı ve beyaz yanakları vardır. Dişiler ve gençler daha esmer bir görünüme sahiptir ve erkeklerde bulunan siyah önlükleri yoktur. Çok gürültücü bir türdür.

Habitatı

Serçe koloniler halinde yuva yapan sosyal bir türdür. Çok muntazam görünümlü olmayan yuvalarını binaların çatlak ve deliklerine, ağaç oyuklarına ve yuva kutularına yapabilirler. Zaman zaman diğer kuşların yuvalarını da işgal ederek kullandıkları olur. Üreme sezonu boyunca çok sık çiftleşirler, bu nedenle bir zamanlar yumurtaları afrodizyak olarak yüksek fiyatlarla satılmıştır. Mayıs ayından sonra 3 ile 5 adet arasında beyazımsı, lekeli yumurta yumurtlarlar. Dişi birey 14 gün boyunca kuluçkaya yatar. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonraysa her iki ebeveyn de 15 gün boyunca yavruları besler. Her üreme mevsiminde üç yada daha fazla kez kuluçkaya yatabilirler. Sosyal yapısı özellikle büyük gruplar halinde toplandıkları kış aylarında açığa çıkar. Serçe bu dönemde yemlenme, tüneme, banyo gibi pek çok aktiviteyi gruplar halinde gerçekleştirir.

Yayılışı

Serçe Kuzey Amerika, ya ilk kez on dokuzuncu yüzyılın ortalarında götürülmüş, bir yüzyıl geçmeden tüm kıtaya yayılmıştır.

Anavatanı Avrasya ve Kuzey Afrika olmakla birlikte ,Güney Amerika dışında yeryüzünün hemen her yerine götürülmüştür.

Kuzey Amerika'da ilk kez 1852'de New York'un Brooklyn semtindeki bir mezarlığa getirilmiş, yüz yıl geçmeden tüm kıtaya yayılmıştır.

Ev serçesi en yaygın adıdır.

Diğer türleri :

Bayağı kar serçesi

Bayağı serçe

Kar serçesi

Kaya serçesi

italya serçesi (melez)

Orman serçesi

Sarı gerdanlı serçe

Söğüt serçesi

Çalı serçesi

Çöl serçesi

Beslenme

Serçe temel olarak tohumlarla beslenir. Ancak üreme mevsiminde erişkinler bazı hayvansal gıdalar (böcekler gibi) da alır ve gelişimlerinin ilk dönemlerindeyken yavrularını böceklerle beslerler. Bahçelerdeki “kuş masalarının” ve “yemliklerinin” düzenli ziyaretcileridirler.

Biyolojisi

Saçak altlarına, duvar çıkıntılarına, oyuklara, ağaç ve çalılarla çırpıdan

yaptıkları oldukça özensiz yuvalarını tüy ve yünle döşer, bu yuvaya 3-8 yumurta bırakırlar

Bayağı serçe, çalı çırpıdan yaptığı geniş ve oldukça özensiz yuvasını kuş tüyü, yün ve kıllarla döşer.

Yuva ,duvardaki oyukla, sarmaşıkların arasında, boruların içinde, ağaç ve çalılarda bulunabilir, başka kuşların yuvalarını da kullanırlar.

Dişi ,yuvaya kirli beyaz üstüne boz ve kahverengi benekli yumurtalar bırakır.

Göçü

Yerleşik ve koloniler halinde yaşarlar.

Popülasyonu

Sayılarının kış aylarında artığı tespit edilmiştir. Popülasyon yaklaşık 3.600.000 çift.

Davranışları

Koloniler halinde birbirlerinden fazla uzaklaşmadan yaşarlar.

Bir gurup yiyecek aramaya öncü olarak gider, yiyecek olan alan bulunduğunda geride kalanlar öncüleri takip ederler.

Erkek ve dişi kuluçkada yavrular çıkana dek dönüşümlü kalırlar, yavrular büyüyene dek aileden uzaklaşmazlar.

Yerel Adlar

Kastamonu – Abana / serçe – kürüzcü / ( naktan)

buğdaycık, bülüç, cevcer, cıcık, cıldırık, cıvcık, cıvıldırak, cıvıldırık, cinçik, cinez, cinge, cingey, cingez, cüce, cücük, çerce, çerçe, çıldırık, çınçın, çıpcık, çimçe, çinçe, çingencik, çingen kuşu, çink, çinte, daraca, daracan, daracık, darcan, darı bişik, darı kuşu, darıcık, darılcak, darılcan, feli, gürleyik, karanaç, kır krı, kör semçi, köy kuşu, kür kuşu, seçer, seyçer, sivler

(Kazım Çapacı)

Ses-Ötüşü

Ötüşü çeşitli kısa, neşeli, cıvıltılı seslerden ibaretttir.

Ayırıcı Tanı

Ayırıcı Tanı bilgisi bulunamadı

Kaynaklar

http://www.birdlife.org/datazone/speciesfactsheet.php?id=8367 (Erişim Tarihi: 07-12-2015